Biografia
Espresionismoa eta giza irudiarekiko leialtasuna
Margolaria
Xabier Egaña Albizu
Espresionismoa eta humanismoa konstante bat dira Xabier Egaña Albizuren (Getxo, 1943) artelanean. Bere gaia gizakia izan da, da eta izango da.
Bere ibilbide artistiko luzeak hala erakusten du: Arantzazu, Zarautz, Mühlen, Puerto Rico… 1964an egin zuen lehen erakusketatik hasi eta 2019an, Andetxako proiektuari amaiera emateko, Gasteizko Vital Fundazioaren Erakusketa Aretoan egin zen atzera begirako azken erakusketara arte.
Xabierren kalitate artistikoa eta giza kalitatea funtsezkoak ziren, “Bizitzarako margoak” mural-proiektua gizakiak historian bizi izandako dramaren eta injustiziaren aurkako eta bakearen, justiziaren eta anaitasunaren aldeko alegatuaren isla izan zedin.
Informazio gehiagorako, azter ezazu Xabier Egañaren biografia osoa.
Xabier Egaña Albizu
Humanismoa eta artea
Egañaren artelana gizarte-testuinguru batean murgilduta dago beti, eta hortik jasotzen ditu egileak arte bihurtzeko bulkadak eta arrazoiak. Nahikoa da Andetxako herriari 2013ko abuztuaren 2an bidalitako gutunaren hitzak berreskuratzea, bere sentsibilitatearen adierazgarri:
Andetxako jendeari
Duela denbora bat idatzi nuen, nire pinturari buruzko zerbait esan nahian, harearen gainean hausten zen patera izan nahi zuela, edo itomenez puztuta flotatzen
zuten gorputzak. Edo hainbat eta hainbat alditan feminitatearen, amatasunaren eta topaketa gozagarriaren ilusio bihurtzen den emakumea izan nahi zuela, edo hainbat eta hainbat aldiz ulertezina den existentziaren sufrimendua baino sentitzen ez duen gizona izan nahi zuela…
Ezagutzen ez nuen jendeak eta ezagutzen ez nuen herriak abegitasunez hartu nautela sentitu dudala ere esan nahi dizuet.
Haien eliza izan da nire jakinduria txikiaren erdigunea: forma eta koloreen bidez zerbait esatea.
Hori egitean, bere bizitzaren parte izan dena betetzeko begira eta kaperara sartzeko zain dagoen amona izan nahi izan dudala esan nahi dizuet…
Inguruan dituzuen zuhaitzak izan nahi izan dut, beren fruituak emateko edo, besterik gabe, zuen bizitzei beren itzalekin lagun egiteko.
Euren oihu eta ibiliekin jolasten diren umeak izan nahi izan dut.
Senarraren edo seme-alaben itzuleraren zain dauden bitartean isilik egoten diren emakume horiek izan nahi izan dut. Egunerokoan lanpetutakoak. Hainbat eta hainbat aldiz ezer esan eta ematen ez duen Jainko baten itxaropena dutenak…
Lurrarekiko eta lanarekiko lotura gogorra sentitzen duten eta, hala ere, noizean behin, hegazkinen bat pasatzen ikusteko bada ere, zerura begiratzen duten gizon kopetilun eta zakar horiek izan nahi izan dut.
Seme-alabek hazten direnean izango duten etorkizun hurbil eta zalantzaz beterikoaren beldur den eta haurdun dagoen emakumea izan nahi izan dut.
Zuen eliza ederrean nagusi den Ama Birjinaren irudia eramaten duzuenean sentitzen duzuen fede bakuna izan nahi izan dut.
Zuen artean geratu nahi izan dut, orban eta irudi gisa, zuen bizitzei lagun egiten dien koloretako horma bihurtuta.
Lortuko ahal nuen pixka bat bada ere.
Denoi eskertzen dizuet. Zuetako batzuk pixka bat ezagutzeko aukera izan dut, beste batzuk agian ez zaituztet ikusi ere egin, baina nire lana, nire desira eta sentimenduekin batera, zuen artean eta zuentzat geratzen da.
Nahiago nuke itzuli ahal izango banu zuen eliza are eta ederrago izateko ametsa betetzen jarraitu ahal izateko.
Bakea eta ongia. Pixka bat urrutitik bada ere, zuen bizitzei eta zuen ametsei lagun egiten utzi izana eskertzeko. “
Xabier Egaña
x
